In Nederland zien we tegenwoordig geen lange rijen meer voor de deur van een kerk. Op een normale zondag bezoeken slechts enkele tientallen mensen een liturgische dienst. De tijd van de volkskerken is voorbij, waar iedereen gedoopt, getrouwd en begraven werd. De leegloop heeft volgens de kerk te maken met de volle agenda’s van tegenwoordig. Jonge stellen moeten doordeweeks werken, op zaterdag boodschappen doen en kinderen naar het sportveld brengen. De kerk past niet in hun leven! Ik denk eerder aan het feit dat we het economisch goed hebben en een redelijk goed onderwijs systeem hebben. We hebben geen behoefte meer om ons aan te sluiten bij een bevoogdend instituut waarvan sommige personeelsleden het niet zo nauw nemen met normen en waarden. De vergrijzing van de kerkbesturen, uitputting van de financiële middelen en verdere uitdunning van de achterban zijn belangrijke factoren van een verdere leegloop.
Het aartsbisdom Utrecht zal over vijftien jaar nog maar zo’n twintig kerken tellen, in plaats van driehonderd, zoals nu. In Noord Brabant zijn nog 392 kerken in gebruik en naar verwachting gaat binnen tien jaar de helft daarvan dicht. Gemert-Bakel telt nog steeds zeven kerken maar het parochiebestuur H. Willibrordus zal na moeten denken over de toekomst van de gebouwen. De Gerarduskerk in Gemert is al gesloten maar het is nog steeds een vraag wat de toekomst zal brengen voor dit gebouw. In 2015 is er al een Task Force Toekomst Kerkgebouwen geweest om te kijken naar een herbestemming van de kerk. Daarna zijn er nog inspiratiesessies geweest maar uiteindelijk is begin 2019 de voormalige bibliotheek omgetoverd tot een bruisende plek (!) onder de naam Boelthiek. De plannen op lange termijn moeten echter nog ontwikkeld worden en de hele gemeente zal daar, volgens Stichting Goed Wonen, blij van worden. Laten we hopen dat met Pinksteren de Heilige Geest zich “uitstort” om inspiratie te geven aan de ontwikkelaars.
Veel voormalige kerkgebouwen krijgen bestemmingen zoals een dorpshuis, huisartsenpraktijk , museum, boekhandel, restaurant, theater, supermarkt en trampolinespringhal. Van het delen van brood en wijn naar een restaurantbestemming is niet zo’n grote stap. In Asten kreeg een protestant kerkje een sociaal-culturele bestemming, het interieur bleef zo goed mogelijk gehandhaafd en ook de historische preekstoel werd intact gelaten. Het kerkje kreeg de naam “In de Gloria” en onlangs ben ik daar geweest bij een muziekvoorstelling: “Voor het zingen de kerk in” waarna een lekker pilsje getapt werd.