Neuzend in mijn boekenkast vond ik een boekje uit 1949, “What is Life” van Erwin Schrödinger, die de Nobelprijs heeft gekregen voor zijn bijdrage aan de kwantummechanica. In die tijd waren er vanuit allerlei disciplines veel discussies over het leven. Hij komt tot de conclusie dat chemische en fysische reacties een belangrijke rol spelen in het leven. In de tweede helft van de twintigste eeuw is ontdekt dat alle eigenschappen opgeslagen liggen in het DNA, het molecuul dat de genetische code bevat, en dat het leven inderdaad een grote chemische reactie is. Zelfs ons brein kunnen we beïnvloeden met allerlei chemische stoffen.
De chemische processen zijn optimaal van ons 20ste tot 30ste levensjaar. In principe zijn we oud van ons 40ste tot ons 85ste levensjaar. De mens wordt op steeds jongere leeftijd oud en tegelijkertijd wordt de mens steeds ouder. Tegenwoordig discussiëren we meer over voltooid leven dan wat het leven precies inhoudt. Ouderen vragen zich af wat het kabinet gaat doen, waar pre-ouderen of post-pubers gaan bepalen wie de beslissing mag nemen bij een voltooid-levensvoorstel. Ouderen gaan angstig om met dit thema omdat het handelen van artsen meer gericht is op levensverlenging dan op het beëindigen van het leven. Het is absurdistisch maar ook hier spelen chemische reacties een rol.
Nu is het ouder worden ook een onderdeel van het leven en moet men niet blind zijn voor de gebreken van de oude dag. Het is echter ook een fase met eigen mogelijkheden, eindelijk kan men tijd vrijmaken voor hobby’s en genieten van eerder in het leven gedane investeringen. Men moet daarom niet te vroeg beginnen met zich oud te voelen. Simone de Beauvoir schreef in het boek “La Cérémonie des adieux” over de laatste tien levensjaren met levensgezel Jean Paul Sartre. Hij was bijna blind, getroffen door beroertes, gehandicapt door voortschrijdend verval maar geestelijk was hij niet uitgeblust. Hij zat vol plannen voor nieuwe boeken en projecten. Tot hij op een zeker moment meer begon te praten over wat hij had gedaan dan over wat hij nog van plan was. Dat was een keerpunt. Simone de Beauvoir schrijft dat hij, met het afnemen van het bewustzijn, begon aan de afronding van zijn leven.
Mijn advies aan ouderen is daarom: begin gerust aan iets nieuws, koop een iPad, surf op het internet, investeer in vriendschappen (Facebook), neem desnoods een robot. Sexting zou ik afraden!