De eerste mooie dag in het voorjaar, als vrouwen met blote benen naar buiten komen, noemen we rokjesdag. Bij de eerste herfststorm komen mannen met hoeden te voorschijn in het straatbeeld. Hoedendag??? Vroeger droegen vrijwel alle mannen een hoed maar tegenwoordig zie je vooral petten. Petten hebben een negatief imago, je kunt er met de pet naar gooien, iets onder de pet houden, huilen met de pet op en ga zo maar door. De meeste boeren, slagersknechten, bouwvakkers hadden vroeger een gewone alpinopet, strak over het hoofd getrokken. Afgelopen week zag ik in Gemert een fraaie ouderwetse Franse baret (alpinopet joyeus) voorbijkomen.
Over hoeden is veel te vertellen want er zijn diverse soorten: een bolhoed, dophoed, gleufhoed, hoge hoed of een strohoed. Hoeden zijn er voor de happy few, die elkaar de ogen uitsteken met fancy staaltjes haute couture. Zo is er ieder jaar een groep in de carnavalsoptocht in Gemert, die zich de broederschap “D’n Hôgge Zèèje” noemt, een snobistisch gezelschap met een onduidelijk doel. De heren van de oudste vereniging van Gemert: Onze Lieve Vrouwe Broederschap dragen ook een hoge hoed en organiseren ieder jaar de processie naar Handel. Die hoge hoed, van oorsprong een Engelse hoed, werd alleen gedragen door de high society en werd aangeduid als “hoge zije”. De inklapbare uitvoeringen van de hoge hoed werden chapeau claque of kortweg claque genoemd naar het geluid dat bij het uitklappen hoorbaar was.
Maar nu naar de hoeden in ons dorp. Ik zie er veel voorbijkomen met iemand eronder. De Stetson is een echte cowboyhoed en ik vind die prachtig. Het merk van andere hoeden is mij vaak niet duidelijk. Het kan een Borsalino of een Bandolino zijn, de Rolls Royce onder de hoeden, een Akubra-hoed, waarvan er meerdere uitvoeringen zijn of een echte Jaxon of een gewone Panamahoed of een Mayser , een outdoorhoed, die kreukelbaar en waterafstotend is.
In de jaren zestig had de bonkige spits van de voetbalvereniging Gemert een bijnaam: Hoss (Kende gai d’n dikke van Bonanzaaaaaaaaa!!!!). Hoss moet natuurlijk een Stetson opzetten. Waarom Martin, Rien, Harrie, Sjaak, Louis, Jan een hoed dragen is mij niet helemaal duidelijk. Als bescherming tegen de kou of juist om het hoofd koel te houden, als versiering, om kaalheid te verbergen of om een bepaalde stand aan te duiden? Ik weet het niet!
Het is wel zo dat hoge hoeden letterlijk en figuurlijk, veel wind vangen!!!!!!!!!